
De Christelijke basisgemeenschap van San Paolo te Rome (“Comunità Christiane di Base di San Paulo) zou groen licht hebben gekregen van Bergoglio om te gaan experimenteren met “oecumenische missen”. Deze groep werd gesticht in de jaren na het Tweede Vaticaans Concilie door de geëxcommuniceerde abt Giovanni Franzoni, die er communistische ideeën op na hield. De Christelijke Basisgemeenschappen zijn een wereldwijde beweging als antwoord op enkele progressieve documenten van het Tweede Vaticaans Concilie, alsook de toen opkomende bevrijdingstheologie, om “nieuw bewustzijn te scheppen over het leven en het geloof in de God van Jezus Christus.” Anonimi Della Croce benadrukte tevens dat ondanks de ontkenningen van het Vaticaan, er wel degelijk een comissie bestaat die werkt aan een oecumenische mis, maar dat ze het zo niet noemen.
“De bestuursleden wensen geen andere kerk te creëren, maar eerder bij te dragen om ze anders te maken, dat is, meer evangelisch en meer geloofwaardig – hun Rooms-Katholieke Kerk.”
De “Christelijke Basisgemeenschap van St. Paul” buiten de muren, in Rome, in de Strada Ostiense, ontstond in de jaren ’70. Deze gemeenschappen worden ‘Katholieken’ genoemd, ondanks het feit dat hun leider geëxcommuniceerd was en hun discours vrij progressief is. Met de komst van Bergoglio werd een nieuw kerkelijk tijdperk ingeluid van grote verwachtingen voor deze nieuwe post-conciliaire gemeenschappen, die bij Bergoglio veel steun vinden voor hun thema van een arme kerk. De bron van Fra Cristoforo in het Vaticaan vertelde hem dat in de afgelopen dagen er een onofficiële invitatie is geweest vanwege Bergoglio naar deze gemeenschappen, om te beginnen experimenteren met een “oecumenische mis”.
De gemeenschap publiceerde een document over de dringende noodzaak van Eucharistische “gastvrijheid” binnen de Katholieke en Protestantse Kerk. Maar dat was niet genoeg. Van het document gingen ze over tot actie. Op 5 november participeerden Katholieke basisgemeenschappen in een Protestants Avondmaal in de Lutherse Kerk van Via Sicilia in Rome. Ze gaven volgende verklaring: “Daarom zullen wij (De Christelijke Basisgemeenschap van St. Paul), in onze kleinheid, hier komen in deze kerk en dankbaar zijn voor uw gastvrijheid, om ten volle deel te nemen aan uw viering, waarbij jullie het brood eten en wijn drinken die bereid werd op de tafel van de Heer. We nemen deze verantwoorde beslissing met sereniteit, ervan overtuigd dat het ons op een onomkeerbare tocht zal leiden, die uiteindelijk onze kerke tot volle theologische pacificatie (sluiten van vrede, nvdr) zal brengen om verenigd samen te werken.”
In het artikel op Riforma.it lezen we:
Op zondag 29 oktober, nam een groep van de Christelijke basisgemeenschap van Sao Paulo – in de Lutherse Kerk van Via Sicilia, Rome – deel aan de Oecumenische dienst van het feest van de Reformatie, waarbij de ondertekening van de “Gemeenschappelijke Verklaring van de Doctrine over Rechtvaardiging (Augustus 1999)” werd herdacht. Op zondag 5 november zal een gemeenschapsdelegatie terugkeren naar die kerk om volledig deel te nemen in het Heilig Avondmaal. Het is niet voor de eerste keer dat Christenen van verschillende belijdenissen “Eucharistische gastvrijheid” in de praktijk brengen, zoals in het verleden is gebeurd tussen de Basisgemeendschap en de Waldensische kerk in Piazza Cavour. […]
In een brief geadresseerd aan de Lutherse broeders en zusters, schreven de Basiskatholieken van St. Paul: ” We weten dat voor eeuwen in Katholieke middens de Grote Hervormer bijna gedemoniseerd werd, zodus behalve voor belangrijke uitzonderingen, wilden of konden ze de evangelische urgentie van zijn passioneel protest niet erkennen. Godzijdank, bracht het Tweede Vaticaans Concilie vijf decennia geleden een grote verandering, waarbij het pad van zelfkritiek en dialoog werd geopend. Op deze tocht waren er twee echt historische stadia: “de consensus op de centrale punten van de leer van de rechtvaardiging, getekend op 31 oktober 1999 in Augsburg door de Katholieke kerk en de Wereld Lutherse Federatie [Waarbij zich recent ook de Wereldgemeenschap van Hervormde Kerken voegde] en dan een jaar geleden, de deelname van de paus in Lund bij de algemene Lutheraanse-Katholieke Herdenking van de Reformatie met het gebed waarin Franciscus de Heer dankte voor de gaven die hij [door Luther] had gebracht aan de Kerk. Na al deze passages, eens ondenkbaar, vragen we ons vandaag de vraag die rijst vanuit verschillende Katholieke milieu’s: waarom nemen we niet deel in het Heilig Avondmaal gevierd door onze Lutherse broeders? […]

Het werd hierbij ook verondersteld dat de Lutheranen de Katholieken zouden benaderen en de Eucharistie van de Basisgemeenschap zouden bijwonen, maar het precieze tijdstip werd nog niet bepaald.
Zodus, zelfs indien de officiële tekst van de “oecumenische mis” nog niet werd gepubliceerd, begint het op een Bergogliaanse manier vanuit de “basis”, beginnend met deze ervaring, dan het aanvaarden, het formaliseren en het opleggen. Denk hoe het werd gedaan voor de communie voor hertrouwde gescheidenen in Amoris Laetitia… En eenieder die zich zal durven uitspreken hierover zal gemarginaliseerd, afgedankt en het zwijgen opgelegd worden. In de naam van het barmhartigheidsdiscours.
Merk op dat deze episode niet mag onderschat worden. Het feit dat op een paar stappen van de St-Pietersbasiliek de aanleiding ontstaat tot de ervaring van een “oecumenische mis” of “intercommunie”, na al de verschillende recente Gemeenschappelijke Verklaringen, is zeer betekenisvol. Dit is het officiële begin van de Apostasie. Met de handtekening van Jorge Mario Bergoglio. Hij die oren heeft, hore. En hij die kerkelijke autoriteit heeft om zijn stem te verheffen, doe het nu. Nu of nooit.
Andrea Grillo ontkende de bewering van Marco Tosatti dat hij zou deel uitmaken van een geheime commissie die werkt aan een oecumenische mis. Insiders zeggen dat er wel degelijk wordt gewerkt aan zoiets, maar dat ze het zo niet noemen. Noem het een “werkgroep”, een “onderzoeksgroep”… maar het bestaat. Waarom zou Tosatti, een gerespecteerd Vaticaan-journalist, zijn geloofwaardigheid op het spel zetten door een flagrante leugen te verspreiden?
Het feit dat Grillo op modernistische wijze denkt over de Eucharistie kon men opmerken in een recent artikel van hem. Op de site “Munera” schreef Andrea Grillo op 2 november 2017 betreffende de H. Mis en de consecratie:
c) Doctrinaire en rituele paradoxen
Transsubstantiatie bewerkt daarom een onvermijdbare reductie van de rituele voorspraak van de aanwezigheid van de Heer door het hart van de ritus enkel te concentreren op de “conceptie van materie op materie”. De bellen die op dat ogenblik rinkelen zijn het getuigenis van het verwrongen effect die de grote theorie op de traditie heeft teweeggebracht. Begrijp dat de Eucharistische ritus “aanwezigheid” ervaart in het hele ritueel c.q. in het bijeenkomen, in de introïtus, in de liturgie van het woord, in de geloofsbelijdenis, in het bidden voor allen, in het aanbieden van de gaven, in het plechtig Eucharistisch anafoor, in de ritussen van de communie en in de slotritussen – en dit vereist een rijkere en meer uitgesproken benadering dan de formele relatie tussen substantie en gebeurtenis. Het centrum van de Eucharistie is niet “een consecratie van brood en wijn”, maar luisteren naar het woord en het anaforisch gebed dat komt tot de ritus van communie. Dit wijde begrip van de Eucharistie heeft een wijdere “theorie van de aanwezigheid” nodig, we zouden kunnen zeggen dat “transsubstantiatie” enkel de “consecratie” kan zien, en op een manier het theologisch product is van deze gezichtshoek. Terwijl een wijder perspectief van de ervaring van de aanwezigheid van de Heer in staat moet zijn om een meer uitgesproken, rijkere en meer dynamische theorie te produceren.
Mensen die zo denken, zullen niet achteruit deinzen om de consecratiewoorden te veranderen, vermits de Heer toch aanwezig is in alle ritussen van de Mis. De consecratie is in hun ogen niet specialer dan de geloofsbelijdenis of de eerste lezing.
Op 27 oktober ontving Bergoglio de leider van de Schotse Protestantse kerk en hij vertelde de toehoorders over zijn deelname aan de herdenking van het 5de eeuwfeest van de Reformatie afgelopen oktober in Lund, Zweden, en merkte op dat Christenen van verschillende denominaties vandaag als “ware broeders” leven en “niet langer als vijanden.”
Bergoglio zei ook dat de oecumenische weg “hen in staat heeft gesteld om te groeien in wederzijds begrip, vertrouwen en samenwerking” tussen Katholieken en de kerk van Schotland en andere Christelijke kerken. Eén van de meest betekenisvolle vruchten is de “wederzijdse zuivering van het geheugen”. “Voor zo lang hebben we elkaar van ver gezien, al te menselijk, met achterdocht en stilstaan over verschillen en dwalingen, en met de harten erop gericht op het elkaar verwijten van het verleden onrecht.” Bergoglio drong erop aan om verder te gaan op het pad “van nederige liefdadigheid dat leid tot het overstijgen van verdeeldheid en het helen van wonden,” en “in de dialoog van communie.”
Communie bij de Protestanten: niet eenzijdig

Veel protestanten verwerpen volledig het idee van de werkelijke tegenwoordigheid van Christus in het het H. Altaarsacrament, en nemen bijgevolg een soort koekje of een stukje brood als “communie”. Dit is het geval in de meeste moderne protestantse kerken en gemeenschappen die in de afgelopen decennia zijn ontstaan (denken we aan de hervormde gemeentes, de pinksterkerken, etc…). De communie ziet er dan zo uit:

Echter, bij de strikte Lutherse Kerk is het anders. Zij zijn veel behoudender en daar gelijkt de ‘mis’ vaak nog veel meer op de Katholieke Mis. Zij geloven dat het Lichaam en het Bloed van Christus werkelijk aanwezig is met en onder de vorm van geconsacreerd brood en wijn (de elementen), zodat de communicanten zowel beide elementen en het ware Lichaam en Bloed van Christus eten en drinken. Dit heet consubstantiatie of sacramentele unie of eenheid en wijkt af van de katholieke Leer van transsubstantiatie (het brood veranderd volledig in het Lichaam van de Heer – de vele Eucharistische wonderen bewijzen dat). Lutheranen geloven dus dat een Hostie zowel brood als Lichaam van Christus tegelijkertijd kan zijn. Echter, het kan slechts het één of het ander zijn. Opvallend is dat traditionele Lutheranen vaak knielen tijdens hun ‘consecratie’, dat de pastor een kazuifel en dergelijke draagt, net zoals een katholieke priester. In sommige Lutherse kerken (vooral de heel traditionele gemeenschap in Missouri, de VS) is er zelfs Eucharistische aanbidding en wordt de communie op de tong ontvangen.
Op de website van een Lutherse Kerk zelf lezen we:
“In toevoeging van de woorden van Christus en van St. Paulus (het brood in het Avondmaal van de Heer ‘is het ware lichaam van Christus’ of ‘een deelname in het lichaam van Christus’), gebruiken we ook de formules ‘onder het brood, met het brood en in het brood’. We doen dit om de paapse transsubstantiatie te verwerpen en om de sacramentele unie aan te tonen tussen de ongetransformeerde substantie van het brood en het lichaam van Christus… zodus in het Heilig Avondmaal zijn de twee essenties, het natuurlijke brood en het ware, natuurlijke lichaam van Christus samen aanwezig hier op aarde in de geordende daad van het sacrament, echter de vereniging van het lichaam en bloed van Christus met het brood en de wijn is geen persoonlijke vereniging, zoals dat van de twee naturen van Christus, maar een sacramentele vereniging.”

De Traditionele Lutherse mis gelijkt dan ook zeer sterk op de Katholieke Mis van na het Tweede Vaticaans Concilie: de Novus Ordo Mis. Bij protestanten is er echter geen transsubstantiatie (want dat verwerpen ze) en nuttigen zij bijgevolg niet het Lichaam en het Bloed van Christus, maar eerder een soort gezegend brood. De Lutherse ‘pastor’ is ook geen geldig door een katholieke bisschop gewijde dienaar, en die heeft dus geen machtiging om het brood en de wijn te consacreren.
Bergoglio wil vooral eenheid met Lutheranen
Wat dan ook opvalt aan Bergoglio is dat hij niet zozeer eenheid zoekt met de Baptistengemeenten of andere splintergroepen (de honderden soorten hervormden) binnen het Protestantisme, maar met de Lutherse Kerk, waar de mis sterk gelijkt op de moderne mis bij katholieken. Dit zal wellicht een eerste poging zijn tot oecumene, omdat de verschillen klein zijn, en dan zal de oecumene zich uitbreiden naar andere gemeenschappen en congregaties, zoals de Pinksterkerk van Kenneth Copeland.
Bron: Anonimi della Croce