De sluiting van kerken gaat steeds in een hoger tempo, zowel in Nederland als in België. Misschien zal de ‘coronacrisis’ z’n steentje ertoe bijdragen, doordat heel wat mensen nu thuis de Mis volgen op het scherm en niet meer ter kerke gaan. Inkomsten van stoelgeld en omhalingen zijn sterk gedaald. Meer en meer kerken gaan nu definitief dicht, en worden herbestemd. Maar ook nevenbestemmingen blijven populair.

Voorbeelden van kerken die reeds herbestemd of “nevenbestemd” zijn

Bisdom Gent is wellicht koploper. Daar zijn reeds heel wat kerken gesloten en herbestemd.

Feestzaal ‘De Keirk’ in Erembodegem

Zo heb je bijvoorbeeld de voormalige Sint-Jozefskerk van Erembodegem, die in 2018 aan de eredienst werd onttrokken. De kerk werd omgevormd tot een polyvalente ruimte voor evenementen van lokale en commerciële actoren. Voor het beheer en de exploitatie werd de bvba De Keirk opgericht. Het gebouw wordt gebruikt voor evenementen, zoals concerten, feesten, dans en film.

H. Kruiskerk als oorlogsmuseum in Assenede

In Assenede werd in de Heilig Kruiskerk dan weer in de zijbeuken een permanente tentoonstelling opgericht over WOI (en dat terwijl de kerk wél nog wordt gebruikt voor erediensten).

Paterskerk als fitnessclub in Ieper

In 2015 opende de fitnessketen Basic Fit een filiaal in de karmelietenkerk van Ieper. Waar vroeger kerkstoelen stonden, staat het nu vol fitnesstoestellen, met uitkijk op de kruiswegstaties en prachtige brandglasramen.

Eglise Saint-Jacques als kledingwinkel in Namen

In 2015 werd de Sint-Jacobskerk in Namen, een beschermd monument, gerestaureerd en herbestemd als kledingwinkel voor het merk Scotch & Soda.

En zo gaat het maar verder… De Sint-Amandskerk in Roeselare werd herbestemd als groentenmarkthal, de Onze-Lieve-Vrouwkerk in Brugge werd dan weer deels als museum “nevenbestemd”. Wie het ‘museumgedeelte’ wil bezoeken moet aan het loket een ticket kopen!

Kerken die binnenkort zullen gesloten en herbestemd worden.

In West-Vlaanderen bijvoorbeeld, zijn er heel wat kerken die binnenkort gaan sluiten en een herbestemming zullen krijgen. Zo werd in 2020 besloten dat de de Sint-Pieterskerk in Ieper, die dateert van de 11de eeuw en na WOI werd heropgebouwd, herbestemd zal worden. Ook de Sint-Theresiakapel van Westende-bad gaat dicht, evenals de kerk van Sint-Pieterskapelle, die door Mgr. Lode Aerts al is onttrokken aan de eredienst en zal veranderen in een permanente tentoonstellingsruimte voor ‘moderne’ kunst.

Ook de Onze-Lieve-Vrouwkerk van Leffinge, waar een genadebeeld van Onze-Lieve-Vrouw staat, dat al sinds de middeleeuwen jaarlijks op 15 augustus in een processie wordt rondgedragen, zal worden herbestemd, zo meldde de federatie op Kerknet op 21 maart 2021. De procedure is momenteel lopende. De kerk werd sinds 1983 tot en met 2012 gerestaureerd, waarna de kerk de deuren terug opende voor erediensten. Het huidige gebouw dateert van 1857, maar zeker sinds de 13de eeuw stond daar al een kerk.

Ter ere van Onze-Lieve-Vrouw werd al sinds de middeleeuwen, met een onderbreking na 1960 tot 1988, jaarlijks op 15 augustus in Leffinge een processie met het genadebeeld gehouden.

Vanuit betrouwbare bron weten wij dat pastoor Bart Lagragne, die op de parochie aanbelandde in 2016, eerst het H. Sacrament uit de processie heeft weggelaten, waarna bij wijze van waarschuwing op de dag van de processie, tijdens de Mis, de bliksem insloeg op de kerktoren. Vorig jaar, in 2020, werd de processie in het geheel afgeschaft.

In 2018 opende pastoor Bart zijn kerk voor ‘Leffingeleuren’, het jaarlijks muziekfestival, om ook binnen in de kerk optredens te houden en ‘moderne’ kunstwerken op te hangen. Volgens hem was binnen de kerkfabriek “niet iedereen voorstander”. En nu zal deze historische kerk de deuren sluiten en wellicht geheel voor profane doeleinden beschikbaar gesteld worden.

En zo gaat dat met heel wat kerken die in de nabije toekomst herbestemd zullen worden.

Om ziek van te worden.